Termin realizacji: 01.02.2015 do 31.08.2015,
Działania: powstanie programu i pilotaż na 10 osobach,
Liczba odbiorców: 80 osób,
Kwota dofinansowania: 70000 zł,
Źródło finansowania: Program Obywatele dla Demokracji z funduszy EOG
ROJEKT „EKSPERT COGITO”
KONSULTACJE SPOŁECZNE
Projekt o roboczej nazwie „Ekspert Cogito”, finansowany w ramach programu „Obywatele dla demokracji” z Funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego, realizowany jest od lutego bieżącego roku, a zakończenie planowane jest na 31 sierpnia 2015.
Kim jest Ekspert Cogito? To osoba, która, zgodnie z założeniami naszego stowarzyszenia, dzieli się swoim doświadczeniem choroby i zdrowienia przez spotkania z różnymi grupami ludzi. Jest „ekspertem” od własnej choroby i zdrowienia. A Cogito to oczywiście Pan Cogito z wierszy Herberta, Pan, którego prześladują „potwory” przeżyć i myśli, zaplątanych czasami w kłąb bliski psychozie. Nazwa „Cogito” ma w Krakowie długą tradycję, tak nazywa się Pensjonat na Dębnikach, w którym pracują ludzie chorujący psychicznie, jest też Centrum Edukacji Cogito. Przyjęliśmy tą nazwę także aby rozróżnić ją od naszego zagranicznego odpowiednika EX-IN, czyli „Experience Involved” – zaangażowany przez doświadczenie.
Wspomniany projekt jest krokiem do uprawomocnienia naszych działań w roli edukatorów, a przede wszystkim ma prowadzić do rozwinięcia umiejętności koniecznych do pełnienia tej roli oraz nauczenia się także moderowania.
Pierwszym jego etapem były prace 4-osobowego zespołu specjalistów nad utworzeniem programu szkoleń, który byłby maksymalnie dostosowany do specyfiki pracy osób z doświadczeniem choroby psychicznej. W skład zespołu wchodzili: Krzysztof Kacuga, doświadczony trener, Dorota Kurbiel – pracownik socjalny, Anna Liberadzka – autorka projektu i Dorota Wypich – członek StOD. Ania i ja, jako dwie osoby z doświadczeniem choroby psychicznej, miałyśmy wnosić własne spostrzeżenia co do programu szkoleń Eksperta Cogito.
Drugi etap to dwukrotne konsultacje społeczne powstałego programu szkoleń. Trzecim etapem będzie przeprowadzenie według tego programu zajęć w trzech sesjach: w maju, czerwcu i lipcu. Zajęcia te prowadzone będą przez profesjonalnych trenerów (po raz pierwszy w StOD- do tej pory szkoliliśmy się sami) – Krzysztofa Kacugę i Damiana Hamerlę ze Świętochłowic, posiadających doświadczenie ponad 14 tysięcy godzin przeprowadzonych szkoleń w Polsce, Litwie, Mołdawii, Rosji i na Ukrainie. Tych trenerów poznała Ania Liberadzka na jednym z kursów i zaprosiła ich do pracy z nami. Są świetni – otwarci na ludzi, sympatyczni, pełni ciepła i empatii.
Konsultacje społeczne odbyły się w Pensjonacie U Pana Cogito 25 marca i 9 kwietnia. W pierwszych brali udział głównie uczestnicy ze Środowiskowego Domu Samopomocy przy ul. Czarnowiejskiej. Były to osoby niezwiązane z pracą edukatora i moderatora, chociaż wiele z nich brało udział kiedyś (często jednokrotnie, np. w szpitalu) w wykładach dla studentów medycyny.
Spotkania trwały dwie godziny lekcyjne, z przerwą kawową. Na wstępie była wypełniana ankieta badająca poziom pewności siebie w relacjach z innymi ludźmi, wypowiedziach, poczuciu własnej wartości. Ta sama ankieta była rozdawana pod koniec konsultacji, żeby sprawdzić czy coś może zmienić się w samookreśleniu siebie pod wpływem takich zajęć. Były niewielkie wahania w liczbie punktów przypadających na każdą odpowiedź, czyli pewność siebie wzrosła średnio o 1 – 2 punkty.
Następnie Krzysztof Kacuga przedstawił program zajęć, a wygląda on tak:
Część I: 4-6 maja:
Sesja 1 i 2: Budowanie gotowości do pracy. Definiowanie edukacji oraz ról i zadań edukatorki/a – moderatorki/a.
Sesja 3 i 4: Przygotowanie i realizacja kontaktu z partnerem/zlecającym (instytucją, osobą/ami).
Sesja 5: Przygotowanie organizacyjne do realizacji zadania/zlecenia.
Sesja 6: Planowanie zajęć, program, ustalenia między moderatorem i edukatorem/ami dot. przebiegu.
Sesja 7: Pierwsze kroki w instytucji. Przygotowanie sali.
Sesja 8: Predyspozycje, umiejętności do pełnienia funkcji moderatora i edukatora.
Sesja 9: Nadawanie i odbiór komunikatów.
Sesja 10: Dobór formy i treści w zależności od potrzeb i możliwości grupy.
Sesja 11: Role: edukator, moderator. Relacja z uczestnikami.
Sesja 12: Trudne sytuacje i zapobieganie im.
Część II: 1-2 czerwca
Sesje 1-8: Autoprezentacja – praca z kamerą. Doskonalenie umiejętności wystąpień publicznych.
Część III: 6-7 lipca
Sesja 1-8: Trening umiejętności edukatorskich i moderatorskich.
Po zapoznaniu się z programem uczestnicy wypełniali ankietę z pytaniami dotyczącymi tegoż programu. Na pierwszym spotkaniu na pytanie: „Czego Twoim zdaniem brakuje w programie? Jakie umiejętności powinny być jeszcze rozwijane?” jedna osoba odpowiedziała: „Dla osób początkujących w edukacji powinny być zajęcia wzmacniające ich zdrowie psychiczne i wiarę w siebie…” Była też uwaga, że w programie powinny być rozbudowane sesje „o sobie i radzeniu sobie w życiu”. To świadczy o potrzebie wsparcia w rozpoczęciu takiej działalności. Jako osoba od paru lat „edukująca” mogę powiedzieć, że nie ma czegoś takiego jak rutyna, każde spotkanie z ludźmi jest głęboko przeżywane i potrzebne są informacje zwrotne, a często ich brakuje. Według jednego z uczestników w programie brakowało „możliwości rozmów o chorobie”. To też jest ważne, ale takie rozmowy prowadzimy głównie z terapeutą.
Podczas konsultacji było też miejsce na dyskusję o programie szkoleń. Ludzie zgłaszali propozycje, by poświęcić „większą ilość czasu na rozwój osobisty” oraz na „zagadnienie asertywności”, a także „by brać pod uwagę stan zdrowotny danego edukatora (jeśli jest w emisji choroby lub gorszym stanie nie powinien uczyć)”. Była też uwaga o przyjęciu do projektu większej ilości osób – projekt przewiduje szkolenie dziesięciu osób.
Na drugie konsultacje przyszli uczestnicy z Warsztatów Terapii Zajęciowej przy ul. Miodowej, przybyła też większość członków naszego stowarzyszenia. Program był identyczny.
W odpowiedzi na pytania dotyczące przedstawionej propozycji zajęć parę osób uważało, że bardzo ważna jest autoprezentacja i „trening asertywności”. Podkreślano też wagę relacji z grupą słuchaczy, umiejętności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, współpracy edukatora i moderatora. Dwie osoby uważały jednak, że sesja poświęcona autoprezentacji jest zbyt długa. Jedna z nich napisała: „Autoprezentacja jest sposobem na nabycie rutyny i przyjęcia przez edukatora faktu, że gra ciała, gestykulacja i poza są ważniejsze niż treści przekazywane. Ujęcie tego tematu w jedną sesję jest przesadą”.
W dyskusji o proponowanych zajęciach zwrócono uwagę na „elastyczność podczas edukacji”, ponieważ spotykamy się z różnymi grupami odbiorców. Dwie osoby uważały, że ważny jest „prosty, zrozumiały język”. Podkreślono też, że edukacja powinna być dialogiem, a nie monologiem, ważne jest też dawanie nadziei, panowanie „nad emocjami w grupie”, „zgrany zespół – gdy jedna osoba się zatrzyma, to ktoś pomoże, dopowie, przejmie prowadzenie”. Wspomniano też, że powinna panować „życzliwość, nie rywalizacja w zespole”.
W rezultacie konsultacji jedna osoba spoza stowarzyszenia zgłosiła zainteresowanie zajęciami i została przyjęta do grona uczestników.
Nasi trenerzy po raz pierwszy prowadzą zajęcia dla osób chorujących psychicznie. Trzeba przyznać, że przygotowali się solidnie, jeden z nich był nawet na wykładzie dla studentów medycyny, w którym współuczestniczyliśmy. Uzyskał nieco wiadomości w dziedzinie psychiatrii i mógł zapoznać się z naszą rolą edukatorów. Stwierdził, że było to dla niego bardzo cenne. A dla nas cenna będzie praca z doświadczonymi, a ponadto otwartymi i ciepłymi trenerami. Ważne jest też, że zajęcia będą polegały głównie na naszej pracy i ćwiczeniach.
Opracowała Dorota D.-W.
Formuła:
Projekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG
Przedstawiamy sprawozdanie końcowe z projektu Ekspert Cogito
Logotypy:
http://otworzciedrzwi.org/files/zdj/baner_grant_2014.png
Formuła:
Projekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG
